ZASILACZE - BUDOWA/DZIAŁANIE CZ I

(ang.power supply unit) – urządzenie dostosowujące poziom napięciai prądu z sieci energetycznej do wymagań zasilanego. Zasilacz przetwarza napięcie przemienne dostarczane z sieci energetycznej (w Polsce 230 V) na niskie napięcia stałe, niezbędne do pracy pozostałych komponentów komputera. Zamianę napięcia przemiennego na napięcie jednego znaku, które po dalszym odfiltrowaniu może być zmienione na napięcie stałe nazywane jest procesem prostowania. Proces prostowania przeprowadzany jest poprzez diodę lub tzw. Mostek prostowniczy Graetza (układ czterech diod prostowniczych), zaś wygładzanie następuje dzięki filtrom składającym się z cewki, opornika, dławika i kondensatorów elektrolitycznych.

Podział ze względu na budowę

W zależności od budowy możemy wyróżnić zasilacze:

transformatorowe (liniowe)

impulsowe

Zasilacz transformatorowy (liniowy) – zasilacz, w którym dopasowanie napięcia wejściowego do napięcia wymaganego przez zasilane urządzenie odbywa się przy użyciu transformatora (zjawisko indukcji magnetycznej). Ich zaletą jest prosta budowa. Charakteryzują się niestety dużą wagą, dużymi stratami mocy w stabilizatorze oraz niską sprawnością (50%). Ponadto, liniowy charakter tych zasilaczy powoduje, że wahania napięcia wejściowego mają duży wpływ na napięcie wyjściowe.

Zasilacz impulsowy – zasilacz, którego najważniejszym elementem jest impulsowa przetwornica napięcia. Przetwornica dzieli napięcie z dużą częstotliwością, co pozwala na wykorzystanie o wiele mniejszych i lżejszych transformatorów. Budowa zasilacza impulsowego jest bardziej skomplikowana, jednak jego parametry pracy są lepsze (sprawność do nawet 85%, odporność na zakłócenia z sieci i zaniki napięcia, niewielka waga przy dużej mocy).

 

 

Reguła praktyczna 1: dobierając zestaw komputerowy nie popełniaj błędu niedoświadczonych użytkowników i nigdy nie szukaj oszczędności poprzez wybranie najtańszego modelu zasilacza. Zasilacz mający nieodpowiednie parametry może znacznie zmniejszyć stabilność i wydajność komputera, a nawet doprowadzić do uszkodzenia pozostałych podzespołów.

Reguła praktyczna 2: podczas doboru zestawu komputerowego należy sprawdzić, czy wymagania komponentów nie przekraczają potencjalnych

możliwości zasilacza. Należy zsumować zapotrzebowanie komponentów

i porównać z wartością nominalną zasilacza. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku bardziej wymagających zestawów - np. dla profesjonalnego

grafika komputerowego czy gracza.

Parametry zasilacza:

Całkowita moc wyjściowa (szczytowa) [W]

To całkowita moc jaką na wyjściu może wygenerować zasilacz. Aby

wyznaczyć ten parametr, należy zsumować iloczyny dodatnich napięć

i prądów wyjściowych - na przykład: (3,3 V · 14 A) + (5 V · 30 A) + (12 V · 12 A) = 340,2 W

Nominalna moc wyjściowa (ciągła) [W]

To moc zasilacza, w której bierze się pod uwagę ograniczenia obciążeniowe linii

3,3 V i 5 V, które mają wpływ na całą charakterystykę zasilacza. Zazwyczaj

wynosi około 80% całkowitej mocy wyjściowej zasilacza.

Sprawność energetyczna [%] określona jako stosunek mocy prądu stałego na wyjściu do mocy pobranej na wejściu zasilacza. Im wyższa sprawność energetyczna zasilacza, tym

mniejsze straty energii oraz mniejsza edycja ciepła.

Poziom hałasu [dB] źródłem hałasu w zasilaczach są wentylatory. Droższe urządzenia wysokiej mocy mogą posiadać bardziej wyrafinowane systemy chłodzenia powodujące

zmniejszoną emisję hałasu.

Wahania napięć wyjściowych zasilacz nie powinien wyraźnie zmieniać wartości podawanego na wyjściu napięcia wskutek występujących fluktuacji w prądzie zasilania. Wahania napięć wyjściowych nie powinny przekraczać zadanej tolerancji (zazwyczaj 5%).